Testamenty
Osoba przekazująca spadek może dysponować swoim majątkiem po śmierci wyłącznie za pomocą testamentu. Warto zauważyć, że testamentu nie jest możliwe sporządzenie za pośrednictwem przedstawiciela. Dokument ten można odwołać w całości lub w części w dowolnym momencie. Sporządzenie testamentu w formie aktu notarialnego gwarantuje pełne i zgodne z obowiązującym prawem odzwierciedlenie woli testatora.
POWOŁANIE DO CAŁOŚCI SPADKU
Najczęściej spotykaną formą dyspozycji testamentowej jest powołanie do całości lub części spadku. Takie powołanie może obejmować jedną lub kilka osób. W przypadku, gdy jedna osoba zostaje powołana do całości spadku, dziedziczy ona wszystkie składniki majątkowe objęte spadkiem (zarówno aktywa, jak i pasywa). W sytuacji, gdy kilka osób zostaje powołanych do całości spadku, dziedziczą one w określonych udziałach, które mogą być równomiernie lub nierównomiernie podzielone. Przykładowo, jeśli dwie osoby zostają powołane do spadku w równych częściach (1/2 każda), to po śmierci testatora nabywają udziały wynoszące 1/2 w każdym składniku majątkowym spadku. W sytuacji, gdy testator chce przekazać konkretne składniki majątkowe różnym osobom, takim jak mieszkanie jednej osobie i działkę innemu, konieczne jest uwzględnienie zapisów windykacyjnych w testamencie.
ZAPIS WINDYKACYJNY
Zapis windykacyjny to postanowienie zawarte w testamencie, sporządzonym w formie aktu notarialnego, które umożliwia wyznaczonej osobie nabycie określonego przedmiotu zapisu w chwili otwarcia spadku. Zgodnie z art. 981¹ Kodeksu cywilnego, przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:
- konkretne do zidentyfikowania mienie (np. działka gruntu lub odrębne mieszkanie)
- zbywalne prawa majątkowe (np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej)
- przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne
- ustanowienie użytkowania lub służebności na rzecz osoby wskazanej w zapisie
- ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce osobowej
W związku z powyższym, jeśli zamiarem testatora jest przekazanie konkretnych składników majątkowych różnym osobom, np. jednemu dziecku mieszkanie, a drugiemu działkę, wskazane jest uwzględnienie zapisów windykacyjnych w treści testamentu.